Hollanda Gündemİ – Mayıs 2025: Sİyasetten Göçe, Ekonomİden Basın Özgürlüğüne Genİş Bir Bakış

Her ay düzenli olarak hazırladığımız “Hollanda Gündemi” serisinin Mayıs 2025 edisyonunda, ülkenin hem iç hem dış politikasındaki kritik gelişmeleri, göç tartışmalarını, ekonomik verileri ve sosyal araştırmaları mercek altına alıyoruz. Bu ay gündem; Filistin-İsrail çatışmasının siyasete etkileri, protestolar, artan savunma bütçesi ve konut piyasasındaki son durum etrafında şekillendi.

Sİyaset, Dış Polİtİka ve Göç Bİrbİrİne Karıştı

Mayıs ayında Hollanda siyasetinin ana gündemi, Gazze’de yaşanan insanlık dramı ve buna karşı ülke siyasetinin tutumu oldu. 50.000’den fazla kişinin öldüğü iddia edilen çatışmalara yönelik Hollanda’dan uzun süre net bir tepki gelmemişti. Ancak son haftalarda, özellikle eski Başbakan Rutte’nin “Artık bu videolara dayanamıyorum” açıklamasıyla birlikte siyasi söylemlerde insani vurgular arttı.

Bu değişim, sadece politikacıların vicdani çıkışlarıyla açıklanamaz. Avrupa’daki genel atmosferin ve kamuoyunun baskısının etkisiyle, hükümet üyeleri daha somut ve eleştirel açıklamalar yapmaya başladı. 100.000’in üzerinde kişinin katıldığı İsrail karşıtı protestolar da bu değişimde büyük rol oynadı.

Wİlders ve Göç Bakanı Sınıfta Kaldı

Aşırı sağcı lider Geert Wilders, her zamanki gibi İsrail yanlısı söylemlerini sürdürürken, göç konusunda sert çıkışlar yapmaya devam etti. Ancak kamuoyu artık bu politikaları desteklemiyor gibi görünüyor. Seçim anketlerine göre PVV’nin (Wilders’in partisi) sandalye sayısı düşüşte. Göçmenlerin sosyal aktivitelerine yapılan harcamaları hedef alan açıklamalar ise tepki topladı.

EurovİSİON Tartışması: Kültür-Sİyaset Çatışması

Eurovision Şarkı Yarışması da bu ay siyasetin merkezindeydi. İsrail’in halk oylamasıyla birinciliğe yaklaşması, kamuoyunda ciddi tepkilere yol açtı. Wilders bu durumu antisemitizm olarak yorumlarken, birçok kişi Eurovision’un apolitik doğasının bozulduğunu savundu. Hollanda Dışişleri Bakanlığı ise Avrupa Birliği’ne, İsrail’in olası insan hakları ihlallerini incelemeye yönelik bir teklif sundu ve bu öneri kabul edildi.

Ekonomİde Gündem: Savunma ve Konut

Savunma Bütçesİ %3,5’e Çıkıyor

NATO’nun talebi doğrultusunda Hollanda, gayri safi yurt içi hasılasının %3,5’ini savunmaya ayırmayı planlıyor. Bu yaklaşık 16–19 milyar euro arasında ek bir harcama demek. Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’daki istikrarsızlık bu kararı destekliyor.

Konut Fİyatları Yükselİyor, Ev Sahİpleri Kazanıyor

CBS’nin (Hollanda İstatistik Kurumu) verilerine göre ev fiyatlarında yıllık %10,2’lik artış var. Ortalama konut fiyatı 470.000 euroya çıktı. Aynı zamanda ev sahibi olan bireylerin harcanabilir gelirleri artarken, kirada oturanlar maliyet baskısı altında. Mortgage faizlerinde düşüş beklentisi ise fiyatların daha da artmasına neden olabilir.

Nüfus Artışı ve Göçmen Akışı

2025’in ilk çeyreğinde nüfusa 21.000 kişi eklendi. Göçmen sayısı ise 79.000’i buldu. Bu sayı, geçen yılın aynı dönemine göre artış gösteriyor. Kalifiye göçmenler, mülteciler ve diğer kategoriler bu artışa katkı sağladı. Tüm bu veriler, göç politikalarının uygulanabilirliği ve kamuoyunun tepkisini anlamak açısından kritik.

Sosyal Göstergeler: Hollanda Zirvede

Basın Özgürlüğü Endeksİ: 3. Sıradayız

RSF (Gazetecileri Koruma Komitesi) tarafından yayımlanan Basın Özgürlüğü Endeksi’nde Hollanda, bir sıra yükselerek 3. sıraya yerleşti. Bu, ifade özgürlüğü ve medya bağımsızlığı açısından güçlü bir sinyal.

Çocuk Refahı: UNICEF Hollanda’yı Bİrİncİ Seçtİ

UNICEF’in 43 ülkeyi karşılaştırdığı çalışmada, Hollanda çocukların yaşam kalitesi ve eşitliği açısından birinci sırada yer aldı. Göçmen çocukların eğitim ve sosyal hayata katılımı da bu sonucu etkileyen önemli faktörlerden biri.

Sonuç: Gİdİşat Değİşİyor

Mayıs ayı, Hollanda siyaseti ve toplumu için dönüm noktası niteliğindeydi. İsrail-Filistin çatışmalarına yaklaşımda değişen siyasi dil, yükselen ekonomik baskılar ve artan göçmen sayısı ülkedeki tansiyonu yükseltiyor. Ancak aynı zamanda kamuoyunun ve aktivistlerin etkisiyle daha insani bir söyleme doğru evrilen bir süreci de gözlemliyoruz.