Temmuz 2025 Hollanda Gündemİ: Sİyasİ Krİzden Ekonomİk Gelİşmelere

Temmuz 2025 Sİyasİ Gündemİ: Güven Kaybı, Yükselen Partİler ve Sİyasİ Kırılmalar

Sessİz Ama Derİnleşen Bİr Krİz

Temmuz ayı tatil sezonu nedeniyle sakin geçse de, Hollanda siyaseti derin bir kriz ortamını yansıttı. Eski Başbakan ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Wilders’in hükümeti terk etmesini “kişisel çıkarları gözeten, güvenilmez bir davranış” olarak niteledi. Bu açıklama, kamuoyunda halihazırda düşmüş olan siyasi güveni daha da tartışılır hale getirdi.

Güven Kaybı ve Hükümetİn Çöküşü

Yeni yayımlanan kamuoyu araştırmalarına göre, seçmenlerin büyük bir kısmı artık siyasi partilere ve liderlere güven duymuyor. Özellikle NSC, yüksek vaatlerine karşın üretkenlik gösterememesi nedeniyle büyük bir oy kaybı yaşadı. Wilders’in partisi PVV ise, parlamentodaki oturumların üçte birine katılmadığı gerekçesiyle sert eleştirilere maruz kaldı. Bu durum, partinin aşırı sağcı söylemlerinin savunulabilirliğinin zayıf olmasıyla ilişkilendiriliyor.

Dilan Yeşİlgöz: Wİlders’İn Kötü Bİr Kopyası mı?

VVD lideri Dilan Yeşilgöz, hem partisi içindeki huzursuzluklar hem de kamuoyunda artan eleştirilerle zor bir ay geçirdi. Sürekli Yahudi karşıtlığı tartışmaları üzerinden yürüttüğü söylemler, halkın tepkisini çekti. VVD’nin merkez çizgisinden uzaklaşarak daha sağa kayması, partinin geleneksel seçmenini rahatsız etmeye başladı.

Seçim programında güvenlik ve ekonomi öne çıkarılsa da, göçmen karşıtı ve aşırı sağa yakın tavırlar, Yeşilgöz’ün popülerliğini azaltıyor.

📊 Temmuz 2025 Seçİm Anketlerİ

29 Ekim’de yapılacak erken seçimler öncesi açıklanan son anketlerde aşağıdaki dikkat çekici sonuçlar yer aldı:

VVD İçİn Lİderlİk Tartışması

Yeşilgöz’ün stratejisi ters tepti. Wilders’ten oy alma hedefiyle aşırı sağa yaklaşmak, VVD’nin merkez seçmenini uzaklaştırdı. Parti içinde liderlik değişikliği ve daha merkeze yakın bir çizgiye dönme ihtiyacı konuşuluyor.

💼 Hollanda Ekonomİsİ: Belİrsİzlİk Azalıyor, Yapay Zeka Yatırımları Artıyor

İşsİzlİk ve İstİhdam

İş piyasası hala durağan. Birçok sektör yeni alımlar konusunda temkinli davranıyor. Özellikle teknoloji ve hizmet sektörleri, mevcut personeli daha verimli kullanma yoluna gidiyor. Ancak sağlık sektörü pozitif ayrışıyor: 140.000’den fazla açık pozisyon ile sektör personel sıkıntısı yaşıyor.

Yapay Zeka ve Teknolojİ Yatırımları

Oracle, Temmuz ayında Hollanda’ya 850 milyon euro yatırım yaparak yapay zekâ yatırımlarında önemli bir adım attı. Avrupa’da veri gizliliğine verilen önem, bu yatırımları hızlandırıyor. Hollanda’nın ASML gibi teknoloji devlerinden gelen tecrübesi, yeni nesil yapay zekâ girişimleri için cazip bir zemin sunuyor.

ABD-AB Gümrük Vergİsİ Kararı

Avrupa ile ABD arasında devam eden ticaret müzakereleri sonunda, Avrupa menşeli mallara %15 gümrük vergisiuygulanmasına karar verildi. Daha önce konuşulan %40 oranının altında kalınsa da, iş dünyası bu kararın uzun vadeli etkilerini tartışıyor.

2060 Dış Borç Senaryosu

Ekonomi Bakanlığı, mevcut harcama politikalarının sürmesi halinde 2060’a kadar dış borcun GSYİH’nın %126’sınaulaşabileceği konusunda uyarıda bulundu. Bu durum, sosyal harcamalarda kesintileri ve vergi artışlarını beraberinde getirebilir.

🏠 Konut ve Kİracılık Krİzİ Derİnleşİyor

Satılık Evler: %9 Yıllık Artış

2025 yılı başından itibaren konut fiyatlarında ciddi bir artış yaşandı. Haziran 2024’e kıyasla ev fiyatları %9 arttı. Bazı bölgelerde konutlar tekrar ilan edilip daha düşük fiyata sunulsa da, talep hâlâ yüksek. Yaklaşık 500.000 kişi daha iyi bir ev arayışı içinde.

Kİralık Evler: Fİyatlar Zİrvede

Pararius verilerine göre Temmuz ayında ortalama kira bedeli 1.800 € seviyesine ulaştı. Her bir kiralık konut ilanına ortalama 57 başvuru yapıldığı rapor edildi. Özellikle Amsterdam, Rotterdam ve Utrecht gibi şehirlerde kiracıların ev bulması giderek zorlaşıyor.

📉 Enflasyon Düşüş Eğİlİmİnde

Haziran ayında %3.1 olan yıllık enflasyon, Temmuz’da %2.9 seviyesine geriledi. Gıda dışındaki birçok alanda fiyat artışları yavaşladı. 2025 yılının tamamında enflasyonun %2.5 ortalamasında seyretmesi bekleniyor. 2026’da ise hedef, %2’nin altına inmek.

🎇 Havaİ Fİşek Yasası: 2026’da Yürürlükte

Yılbaşı kutlamalarında ciddi yaralanmalara neden olan havai fişekler, 2026-2027 yılbaşı gecesinden itibaren tamamen yasaklanacak. Bu yasağa hem sağlık gerekçeleriyle hem de hayvan hakları açısından geniş destek var.

📉 Nüfus Verİlerİ: Ölüm Sayısı Doğumu Aştı

2025’in ilk yarısında 81.000 doğum, 89.000 ölüm kayıtlara geçti. Doğumların ölümleri karşılamaması, ülke nüfusunun artışında göçün daha da belirleyici hale geldiğini gösteriyor.

📌 Sonuç: Hollanda Dönüm Noktasında

Temmuz 2025 verileri, Hollanda’nın hem siyasal hem de sosyoekonomik anlamda bir dönüm noktasında olduğunu gösteriyor. Siyasi güven erozyonu, liderlik tartışmaları ve ekonomik temkinlilik, halkın daha gerçekçi ve çözüm odaklı politikalar talep ettiğini ortaya koyuyor.

29 Ekim 2025’teki erken seçimler, yalnızca bir hükümet değişikliği değil, aynı zamanda halkın geleceğe dair yönünü belirleyecek bir kırılma anı olacak gibi görünüyor.